حاکمیت ارزش های اقتصادی بر تنزل جایگاه وکاربرد علم

به گزارش پایگاه خبری سایه خاوران؛ جمیله سادات علم الهدی، دبیر شورای تحول و نوسازی نظام آموزشی کشور در آیین اختتامیه گردهمایی مستعدان و نخبگان استان تهران در مشهد به پیامدهای حاکمیت رویکرد اقتصاد بر علم و فناوری اشاره و تصریح کرد:در تفکر اسلامی ،ارزش ها بر علم تقدم دارند و علم باید متناسب با ارزش ها شکل گیرد و این مهم در سایر کتب آسمانی نیزمورد تاکید است،با این وجودجریان کنونی علم به جای تکیه برارزش های فطری و دیانت، متکی بر ارزش های اقتصادی استوار بوده و گزاره های علم و فناوری بر این اساس قیمت گذاری می شوند.
تغییر اولویت های دانشگاه ها در اثر حاکمیت رویکرد اقتصادی
وی با بیان اینکه جریان علم امروز متاثر از دو شیوه رایج اقتصاد یعنی اقتصاد دولتی و اقتصاد بازار آزاد و بر سر دوراهی است، اضافه کرد: در چنین شرایطی،دانشگاه ها هزینه تحقیقات را یا از دولت دریافت کنند و یا ازبخش خصوصی واین مطلب ایجاد دقدقه برای نخبگان است ، البته اخیرا رویکرد دولتی به نفع بازار آزاد، به کار رفته واکنون رویکردبازار
آزادتعیین کننده است. در هر صورت کشورهای جهان سوم نیز به تبع کشورهای پیشرفته درگیر مساله دولتی یا خصوصی بودن دانشگاه هاهستند و اینکه رشته هایی را در اولویت قرار دهند که دستاوردهای اقتصادی و مشتری بیشتری دارد.
ایشان در دامه داد: در نتیجه رویکرد اقتصادی،اولویت های دانشگاه ها تغییر کردهاست؛رشته
های علوم پایه، علوم انسانی و مهندسی به حاشیه رفته و رشته هایی که با نیاز بازار کار ببیشتر هماهنگ هستند مهمتر تلقی می شوند چنانکه در کنکورسراسری شاهد هستیم ازرشته های پزشکی بیشتراستقبال می شود؛ یعنی حتی ملاک انتخاب رشته وارزش افراد براقلیت ارزش های بازار ازاد میباشد وتداوم این روند می تواند به افزایش رقابت ناسالم دامن زده و ایجاد عداوت ها ونهایتا منجربه گسیختگی اجتماعی شود چرا که در چاچوب بازار، موفقیت هریک در گرو شکست دیگری می باشد.
تنزل جایگاه علم به ابزاری برای رفاه
این نویسنده و پژوهشگرتاکید کرد:باید دقت داشت که اگر دنبال اقتصاد دانش بنیان هستیم،منظورمان از اقتصاد و دانش، کدام اقتصاد و دانش است؛ اقتصاد کنونی حاکم بر جهان، دانش بنیان هم که باشد،علم را تهدید کرده ودر خدمت توسعه بازار وحفظ نظم آن است. همچنین دانشی که خودمشروعیت بخش و وابسته به سلیقه مصرف کننده باشد، به تدریج خادم بازاری می شود که خودسامان بخش است.در این شرایط
بجای اینکه علما و دانشمندان،رهبران جامعه باشند،مصرف کنندگان که علم برایشان ملاک نیست،جامعه را راهبری می کنند؛اینجاست که جنگ تمدنی به نقطه اصلی خود یعنی ارزش مطلق علم و حقیقت می رسد.بر این اساس،اقتصاد دانش بنیان در ایران هم در بعد اقتصادی و هم دانشی باید متفاوت از سایر نقاط جهانومبتنی برارزش های اخلاقی باشد.
پایان پیام/